Çocuklarda İnce ve Kalın Motor Becerilerinin Gelişimi Neden Önemlidir?

Hem bebek ve çocuklarda hem de yetişkinlerde motor beceriler önemli bir yaşamsal fonksiyon olarak düşünülebilir. Çocuklarda motor becerilerin gelişimi ise hayat boyunca mevcut dengeyi ve düzeni koruması için önem arz eder. Motor beceriler teknik olarak bir işi ya da aktiviteyi doğru şekilde yapabilmek için ihtiyaç duyulan motor hareketi ve çeşitli davranışları öğrenme sıklığı şeklinde tanımlanır.

Hepimizin beyninde yer alan serebral korteks yapısının içerisinde yer alan motor korteks bölümünün gelişimi motor becerilerimizin gelişerek kullanıma açılmasını sağlar. Bu gelişim aşamasında ise ince ve kalın motor beceriler olarak iki ana gruba ayrılır. Tüm çocuklarda da bu gelişim süreklilik olarak görülmeli, herhangi bir aksama halinde ise müdahale edilmelidir.

Bunun dışında her çocuğun büyüme hızı, fiziksel ve zihinsel gelişim hızı ya da motor becerilerinin gelişmesi farklı bir döngüye sahiptir. Kimisi için çok çabuk başlayan yürüme aktivitesi kimisi için daha geç başlayabilir. Bu illa ki bir sorun olduğu anlamına da gelmemektedir.

İnce Motor Becerileri Nelerdir?

İnce motor beceriler arasında hayatımızı idame ettirmek için ihtiyaç duyduğumuz küçük kas grupları sayılabilir. Örneğin elimizi, parmaklarımızı kullanmak bir ince motor becerisidir. Bu sayede gelişim tamamlandıkça resim çizmeyi, yazı yazmayı, bir nesneyi kavrayarak taşımayı öğrenebiliriz. El göz koordinasyonu, keşfetme becerisi, öğrenme arzusu gibi pek çok şeyi tetikleyen bir unsurdur. Bazı bebekler daha küçük yaşlarda bir nesneyi kavrayarak taşıyabilirken bazıları bu eğilime sahip değildir.

Dolayısıyla kaba tabirle nesneleri kavrayabilen, kalem tutarak yazı yazmaya çalışan, bir şeyler çizmeye çalışan çocuklarda ince motor becerilerinin gelişim hızı daha fazladır diyebiliriz. Ancak motor beceriler yalnızca birkaç farklı unsura göre değerlendirilmez. Aksine kalın yani kaba motor becerileri ile bir bütün olarak görülürler. Nitekim ince motor becerilerde el söz konusu iken, kaba motor becerilerde kol kas gruplarındaki gelişim baz alınır.

İnce motor becerileri nasıl gelişir noktasında ise ebeveynler çeşitli el göz koordinasyonu gerektiren aktivitelere yönelebilirler. Bu bezelye tanesi ayıklamak ya da nesneleri bir noktadan başka bir noktaya taşımak gibi farklı şekillerde uygulanabilir.

Kalın Motor Becerileri Nelerdir?

Kalın motor becerileri içinse daha aktif bir fiziksel detaydan söz etmek mümkün olacaktır. Örneğin bebekleri ilk etapta yatırdığınız zaman ayağa kalmaya çalışma eğilimleri vardır. Fakat bunu kafalarını kaldırma noktasında denerler ve başarısız olurlar. Bunun nedeni henüz kaba motor becerilerinin gelişmemiş olmasıdır. Zaman içerisinde bu beceriler gelişir ve sonuç olarak bebekler yattıkları yerden kalkabilirler.

Hemen ardından da emekleme evresi başlar ve emekleme aşamasının ardından yürüme hatta koşma eğilimine bürünürler. Yavaş yavaş kalın motor becerileri gelişim gösterdiği için hem yürüme hem de koşma aşamaları sürekli olarak gelişim gösterir. Yürüyüş yapmaları, parktaki oyun alanlarında oynamaları, bedensel faaliyetlerini güçlendirecek aktiviteler yapmaları kaba motor becerileri açısından son derece önemlidir. Bir çocuğun kaydıraktan kaymasını ele aldığımız zaman ebeveyni tarafından en üst noktaya koyulması ve kayması tavsiye edilen bir davranış değildir.

Bunun yerine çocuğun kendi başına kaydırağa tırmanması, merdivenlerden çıkarak en üst noktaya ulaştıktan sonra kaydıraktan kayması önerilir. Hem başarı hissinin çocuğa geçmesi hem de kaba motor becerilerinin gelişimine katkıda bulunması açısından bu önemli faktörler arasındadır. Temel vücut yeteneklerinin gelişimi için hem ince hem de kalın motor becerilerinin gelişim süreci çok önemlidir. Uzun süre boyunca gelişmeye devam edecek bu nörolojik aşamalarda herhangi bir düzensizlik keşfedildiğinde mutlaka doktora başvurulmalıdır.