Çocuklarda Hayali Arkadaş Dönemi ve Aileye Öneriler

Çocuklarda büyüme evresinin büyük bir kısmında hayali arkadaş dönemi ismi verilen bir süreç vardır. Bu çoğunlukla okunulan masallar, izlenilen çizgi filmler, anlatılan hikâyelerle bağlantılı olarak geliştirilen ve çocuğun hayalinde olan bir arkadaş edinmesi durumudur. Ki her ne kadar kulağa pek hoş gelmese de uzmanlara göre çok faydalı bir durum olarak nitelendirilir. Bilişsel becerilerin son derece gelişmiş olduğunun bir kanıtı olarak düşünülürken aynı zamanda yaratıcılık seviyesinin de normalin üzerinde olduğunu kanıtlayan bir olgudur.

Ancak çoğu ebeveyn tarafından çocuklarda hayali arkadaş edinme durumu hoş karşılanmamaktadır. Çünkü bu konuyla alakalı bilgi birikimi yeterli değildir ve bunun yanında ülkemizde farklı kültürel ya da toplumsal normlar bunu farklı yorumlayabilir. Oysa ki yurtdışında yapılan araştırmalar her zaman pozitif sonuçlara gebe olup hayali arkadaşların çocukların gelişimi adına önemli olduğunu bizlere göstermektedir.

Bu noktada yurtdışında da yapılan araştırmalara göz atıldığı zaman Amerika Birleşik Devletlerinde yaşayan ve 7 yaşına kadar olan çocuklarda yapılmış gözlemlerde %65'inin hayali arkadaşı olduğu sonucuna varılıyor. Aynı araştırma Uzakdoğu tarafında yapıldığında ise Japonya ve Çin'de bölgesel olarak değişkenlik gösterse de %50 ile %30 arasında bir hayali arkadaş oranı ortaya çıkıyor. Türkiye'de de TÜBİTAK bu araştırmayı yaparak 120 çocuğa hayali arkadaşı olup olmadığını soruyor. 120 çocuktan yalnızca 9 tanesinin hayali arkadaşı olduğu gözlemleniyor.

Çocuğun Hayali Arkadaşının Olması Rahatsızlık Mı?

Dolayısıyla araştırmanın sonucuna göre bu ülkelerle kıyaslandığı zaman ülkemizde çocukların hayali arkadaşları olmaması bazı sonuçlar doğuruyor. Bunun bir psikolojik rahatsızlık olmadığını, aksine yaratıcılığı güçlendiren, çocuklarda ilham duygusu yaratan, daha aktif ve faal bilişsel becerilere sahip olduğunu gösteren bir kıstas olarak görülmektedir. Sonuç itibariyle de Türkiye'de çocukların hayal gücünün çok sınırlı olduğu, bir şeyler üretmek, yaratmak ya da oluşturmak adına herhangi bir çaba sarf etmedikleri anlaşılıyor.

Eğer çocuğunuzun hayali arkadaşı varsa bu bağlamda endişelenmenize gerek yok. Hatta çocuğunuzun yaratıcılığının ve bilişsel becerilerinin yüksek olmasından mutluluk duyarak bunun avantajları olduğu fikrini kendinize empoze edebilirsiniz. Çünkü genel algı çocuklarda bu dönemin geçici olduğu yönündedir. Normal şartlarda 7-8 yaşa kadar devam eden bu süreç ardından tamamen son bulur. Gerçeklik algısı geliştiğinden, sosyal çevreye daha iyi adapte olduğundan ve tabii ki iletişim becerilerine daha da yöneldiğinden ötürü çocuklarda hayali arkadaş kavramı 8 yaştan sonra gözlemlenmemeye başlıyor.

Aileler Bu Durumda Ne Yapmalı?

Ailelerin bu durumda kesinlikle bilinçli olması gerekmektedir. Böylesi durumlarda çocuk için en büyük yıkım aile tarafından destek görmemek. Hatta bazı ailelerde yaşanan ve çocuğa hakarete kadar varan tepkiler hiç beklenmedik reaksiyonlara sebep olabilir. Bu sürecin hem geçici bir dönem olduğunun bilincinde olmalı hem de bunun kötü bir yanının olmadığını bilmelisiniz. Ailesi olarak ona yaratıcılığının üzerine gidebilecek aktiviteler sunmalı ve hatta keşfettiğiniz yeteneğine göre imkânlar sağlamalısınız.

Uzmanlar ise çocuğun hayali bir arkadaşı olmasından ziyade olmamasının ciddi bir problem olduğuna değiniyor. Her ne kadar ebeveynler çocuklarla ciddi bir oyun mesaisi yapsa da çoğunlukla çocuklar tek başlarına tüm gün oynayabiliyorlar. Bu oyun sürecinde kendisine arkadaşlık edebilecek bir arkadaş yaratma fikrinin son derece zekice olduğunu savunan uzmanlar bunun için yeterli vakte sahip olması gerektiğini de yineliyor. Çocuğa hem uygun bir oyun ortamı hazırlamak hem de daha aktif bir oyun süreci sunmak ebeveynlerin en dikkat etmesi gereken noktadır. Bu sayede bilişsel becerilerinin gelişimi noktasında olumlu adımlar gözlemlenebilir.