Bebeklerde Yabancı Korkusu Nedir ve Nasıl Geçer?
Bebeklerde Yabancı Korkusu Nedir ve Nasıl Geçer?
Bebeklerde yabancı korkusu çok sık rastlanan bir durumdur. İlk etapta insanlara alışamama ya da psikolojik olarak kalabalıktan korku şeklinde tanımlanabiliyor. Oysa bunun daha çok kişisel alanla ve bilinirlikle alakalı olduğu yapılan araştırmalar sonucunda ortaya konabiliyor. Öncelikli olarak bebekler belli bir alanda yaşamlarını idame ettirip belli insanları hafızalarında tutmaktadırlar. Bunlar ise her zaman gördükleri nesneler ve insanlar olmaktadır.
Yabancı korkusu ise yalnızca insanla alakalı bir durum olmayıp aynı zamanda mekânla da alakalıdır. Bu yüzden farklı bir yere gidildiğinde bebeğin ağlama eğilimi gösterdiği bilinmektedir. Tanıdık olmayan bir yer gördüğünde, nereye gideceğini bilemediğinde, kendisini güvende hissetmediğinde aynı reaksiyonları gösterir. Tabii ki aynı durum insanlar için de geçerlidir. Her ne kadar herkes onu sevmek için yaklaşsa da ilk defa gördüğü bir yüz ya da uzun süredir görmediği için anımsayamadığı bir yüz ona korku hormonu salgılatabilir.
Bu zarar göreceğinden değil tamamıyla algısal olarak güvenli hissetmediğinden kaynaklı bir durumdur. Dolayısıyla bunu yenmek için çeşitli adımlar atmak ve bunları düzenli olarak yapmak işlevsel sonuçlar doğurabilir. En basit şekliyle düzenli bir biçimde yabancı insanlarla aynı ortamda bulunmasını sağlamak ve aynı zamanda sizin bu insanlarla etkileşimde olmanız önem kazanıyor. Bilindiği gibi çocuklar taklit ederek öğrenmeye fazlasıyla meyillidir. İşte bu yüzden yabancılara karşı sizin tutumunuz onun korkusunu yenmesi için bir önayak olabilir.
Bebeklerde Yabancı Korkusu Ne Zaman Görülür?
Yabancı korkusu bebeklerde en çok 6.ay itibariyle görülmeye başlanır. Bu korku zamanlama açısından pek çok bebekte farklı uzantılarda görülebilir. Ancak çoğunluğa bakıldığında 9.ay itibariyle etkileri gözlemlenmemeye başlar. 6-9 ay arası bebeklerde yabancı korkusu için en kritik süreçtir. Ek olarak ise bazı detayları öngörmek gerekiyor. Çünkü çocukların gelişimi, iletişim becerileri ve insanlarla ilişkileri hem ebeveynleriyle hem de kendi iç dünyalarıyla ilgili bazı aşamalara göre şekilleniyor. Bu durumda da net ve kati olarak her bebek için aynı süreçten söz etmek olanaksız.
Bu yüzden bazı bebeklerde 1-2 yaş aralığında da yabancı korkusu gözlemlenmeye devam edilebiliyor. Ama daha kontrollü bir biçimde olduğu için herhangi bir handikap söz konusu olmuyor. En önemli noktaların başında çocukların yabancılarla iletişimi geliyor. Burada da ebeveynlerin tepkisi, onların ilişkileri ve davranışları belirleyici olabiliyor. Dolaylı olarak zaman dilimini de buna dahil etmek mümkündür. Çünkü her gün belli bir süre karşılaştığı, sürekli etkileşimde bulunduğu birisiyle bu şekilde bir algı yaratmayabiliyor.
Bebeklerde Yabancı Korkusunun Çözümü
Bebeklerde yabancı korkusunu aşmak istiyorsanız bunu adım adım ilerleyeceğiniz bir formülle sağlamalısınız. En büyük hatalardan birisi korkmasına, istememesine ve bundan rahatsız olmasına rağmen yabancı birisinin kucağına verilmesidir. Aynı şekilde istemediği halde bilmediği bir yerde bırakılması, hiç tanımadığı insanlarla bir arada olması hatalar arasında sayılabilir.
Çözüm ise oldukça basit iken genellikle uygulama aşamasında daha pratik yollara başvuruluyor. İlk olarak görsel ve işitsel temas kurularak arada bir köprü inşa edilmesi gerekmektedir. Yabancı kişiler çocuklarla bağlantıya geçerken pozitif bir ses tonuyla konuşmalı, ilgisini çekebilmeli ve göz temasında bulunmalıdır. Bu temas durumu devam ettikçe algısı o kişi için daha pozitif bir hal alacaktır.
Aynı zamanda oyunlar bu tarz durumlarda çok daha verimli olacaktır. Örneğin bebeklerde yabancı korkusu ile ilgili en büyük çözümlerden birisi kişileri oyuna dahil etmektir. Bir oyunu oynarken farklı kişilerin dahil olması hem bu korkuyu aşması için önemli hem de ileride daha sosyal birisi olması açısından değerli bir aşamadır.